Teksty z NIMBa: Cyfrowe oblicze humanistyki
Cyfrowe oblicze humanistyki
Print 
PDFBożena Podgórni
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported.
Domeną humanistyki XX wieku było wynajdowanie „izmów". Teraz humaniści szukają nowych ścieżek rozwoju, sięgając do osiągnięć technologii. Oto przykłady nowej humanistyki.
ROMA 3D
Jak rozwijał się starożytny Rzym? Wiele wiemy na ten temat ze źródeł, ale nadal trudno to sobie wyobrazić. Gdyby można przyjrzeć się temu niezwykłemu miastu z bliska budynek po budynku, rok po roku? Naukowcy z różnych uniwersytetów świata pracują już nad pierwszą makietą Rzymu z 320 roku n.e. Dotychczas wykonano wstępny szkic, ale już na tym etapie praca robi wrażenie. Więcej na stronie: www.romereborn.virginia.edu.
I WOJNA ŚWIATOWA W SECOND LIFE
Wyobraźmy sobie, że przenieśliśmy się do Wielkiej Brytanii w latach 1915-1918. Jesteśmy w środku obozu wojskowego. Idąc słyszymy odgłosy dobiegające z różnych kierunków, a w myślach kołaczą nam się wiersze, które poeci pisali pod wrażeniem tych obrazów. Symulacja została przygotowana przez naukowców z Oxford University, aby "umożliwić zrozumienie fragmentu historii, której pamiętać nie możemy". Więcej na: www.oucs.ox.ac.uk/ww1lit/secondlife.
REPUBLIKA LISTÓW
Projekt historyka Dana Edelsteina i jego kolegów ze Stanford University ma na celu zwizualizowanie siatki korespondencji pomiędzy wielkimi myślicielami w okresie od odrodzenia po oświecenie. Choć sceptycy nazywają to „zabawą z nowymi technologiami", sam autor jednak mocno broni swego pomysłu. Więcej na: republicofletters.stanford.edu.
AKCES DO JĘZYKÓW ŚWIATA
Istotą międzynarodowego projektu o nazwie CLARIN jest udostępnienie w sieci zasobów językowych z całego świata. Elementem tego przedsięwzięcia jest m.in. idea utrwalenia języka mówionego – Resource Center for the Description of Oral. Znaleźć tam można rzadkie materiały, np. zapisaną w formacie audio-wideo rozmowę dwóch mężczyzn posługujących się dialektem alpejskiej wioski Valjouffrey. Więcej www.clarin.eu.
A W POLSCE?
Wizualizacje wymagają skomplikowanych obliczeń, stąd potrzeba korzystania z komputerów o dużej mocy. Do dyspozycji polskich naukowców są ogólnodostępne infrastruktury. Jednak, jak udało nam się dowiedzieć, projektów humanistycznych, realizowanych np. w ramach otwartej infrastruktury PL-Grid (www.plgrid.pl), jest mało. Najczęściej są to działania typu data mining, polegające na wyszukiwaniu prawidłowości w zbiorach, których nie można zbadać tradycyjnymi metodami. Największą przeszkodą dla polskich humanistów może być brak oprogramowania. Aby to zmienić „cyfrowa humanistyka" musi być oparta na współpracy z informatykami. Wymienione powyżej przykłady pokazują, że jest to możliwe.
BONUS: WARSZAWA 1935
Choć nie jest to inicjatywa naukowa, to w pewnością warto zwrócić uwagę na ten projekt. Autorzy zamierzają przywrócić obraz stolicy z czasów, kiedy zwana była Paryżem Północy. Trójwymiarowy film ma pokazywać tętniące życiem warszawskie ulice z ówczesnymi najnowszymi zdobyczami technologii – wszystko na tle wspaniałej przedwojennej architektury. Inicjatywa zyskała niedawno wparcie Państwowego Instytutu Sztuki Filmowej. Strona filmu: www.warszawa1935.pl